تعریف ثبت رقم جدید گیاهی


از آنجا که به‌نژادی فرآیندی طولانی مدت بودهو نیازمند بکارگیری دانش فنی و سرمایه­ زیاد می‌باشد و در مقابل، تکثیر رقم جدید بسیار ساده بوده و در مدت زمان اندکی امکان‌پذیر است، بنابراین حمایت از حقوق به‌نژادگر در مقابل تکثیر غیرمجاز رقم، امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.

در نظام ثبت ارقام جدید گیاهی، کلیه به‌نژادگران حقیقی یا حقوقی به رسمیت شناخته شده‌اند. در این نظام، به‌نژادگر به عنوان شخص حقیقی یا حقوقی که رقم گیاهی را برای اولین بار "اصلاح" و یا "کشف و سپس بهبود بخشیده" باشد، تعریف شده است. بنابراین صرف کشف یک گیاه دارای مشخصات مطلوب، سبب برخورداری از حقوق انحصاری نمی­شود. همچنین اگر دو یا چند شخص حقیقی و حقوقی به صورت مشترک رقمی را به ثبت برسانند، امتیاز حقوق به‌نژادگر براساس درصد سهم اظهارشده، به هر یک از آنان اعطاء خواهد شد. نهایت آنکه چنانچه "اصلاح" و یا "کشف توام با بهبود" رقم گیاهی در نتیجه مأموریت یا پیمان استخدامی باشد، حقوق به‌نژادگر متعلق به کارفرما خواهد بود؛ مگر آنکه خلاف آن در قرارداد استخدام شرط شده باشد.

به‌نژادگرانی که رقم­ جدید گیاهی ایجاد می‌نمایند، در صورتی که اقدام به ثبت رقم­ خود نمایند، مشمول حمایت قانونی شده و به موجب ماده پنج قانون به مدت 18 سال از حقوق انحصاری تولید، تکثیر، فروش، صادرات و واردات مواد تکثیری برخوردار می­گردند. طی این مدت،انجام فعالیت های زیر در ارتباط با رقم مورد حمایت به عنوان مواد قابل تکثیر منوط به اخذ مجوز کتبی از دارنده امتیاز حقوق به‌نژادگر می باشد:
الف-تولید یا تکثیر
ب-آماده سازی به منظور تکثیر
ج-عرضه به منظور استفاده تجاری
د-صادرات مواد قابل تکثیر
ه-واردات مواد قابل تکثیر
و-انبار کردن و ذخیره سازی مواد قابل تکثیر به منظور انجام یکی از موارد (الف) تا (ه) این بند

شرایط حمایت از رقم:

رقم در صورتی مورد حمایت قرار می‌گیرد که ثبت شود و ثبت آن نیز منوط به وجود شرایط ماهوی و رعایت شرایط شکلی ثبت خواهد بود. شرایط ماهوی ثبت رقم عبارتند از:

1- جدید بودن: رقمی جدید به شمار می رود که تا تاریخ اظهار برای ثبت، محصول و یا مواد تکثیری آن با موافقت به‌نژادگر با اهداف تجاری عرضه نشده و قراردادی نیز به این منظور منعقد نشده و دارای شرایط ذیل باشد:

الف- بیش از یک سال قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت، در داخل کشور به صورت تجاری عرضه نشده باشد.

ب- بیش از 4 سال قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت، در خارج از کشور به صورت تجاری عرضه نشده باشد. این زمان در مورد درختان مثمر و غیرمثمر بیش از 6 سال قبل از تاریخ اظهارنامه ثبت می‌باشد.

البته اگر عرضه رقم جدید بدون کسب اجازه از به‌نژادگر و یا با اجازه کتبی به‌نژادگر جهت ارزیابی رقم در مزرعه، گلخانه و آزمایشگاه یا به منظور انجام فعالیت‌های ترویجی، تبلیغی و تکثیر مقدماتی رقم صورت گرفته باشد، جدید بودن آن مخدوش نخواهد شد.

2- تمایز: رقم جدید باید به هنگام اظهار، در یک یا چند صفت مشخص فیزیولوژیکی، مرفولوژیکی و سایر صفات کمی و کیفی قابل تشخیص، از ارقام شناخته شده موجود متمایز باشد.

3- یکنواختی: برای بروز صفات متمایز کننده، رقم جدید باید از یکنواختی لازم برخوردار باشد.

4- پایداری: رقمی پایدار محسوب می‌شود که یکنواختی صفات متمایز کننده آن پس از یک یا چند مرحله از تکثیر تغییر نکند.

 

 
 
تاریخ به روز رسانی:
1398/09/04
تعداد بازدید:
6766
کلیه حقوق محتوای این سایت متعلق به مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال می باشد.
Powered by DorsaPortal