نود و یکمین جلسه کمیته معرفی رقم در روز سه شنبه مورخ 1401/12/16 با حضور اعضای کمیته، با میزبانی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال برگزار شد. در این جلسه گزارش­ معرفی پنج ژنوتیپ زردآلو، چهار ژنوتیپ گوجه سبز، سه هیبرید چغندرقند و نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی ارقام یونجه و گندم به شرح ذیل ارائه و بررسی گردید:

1- گزارش معرفی پنج ژنوتیپ زردآلو با کدهای AD503، AD940، AD921، AC113 و HS203 توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم باغبانی ارائه شد.

ژنوتیپ­های AD503 ، AD940، AD921 و HS203 حاصل برنامه اصلاحی هستند که از طریق دورگ گیری بدست آمده­اند و ژنوتیپ شماره AC113 نیز رقم خارجی است که از میان ارقام وارداتی انتخاب شده است. این ژنوتیپ ها در ضخامت و رنگ گوشت میوه، رنگ رویی میوه، میزان قندمیوه، سفتی بافت، شکل میوه، عملکرد، عطر و طعم و بازارپسندی و نوع مصرف از همدیگر متمایز هستند. در بررسی تحمل ژنوتیپ­های امید بخش به شانکر باکتریایی ژنوتیپ های HS203وAD940 نسبتاً حساس بودند ولی به جهت ویژگی­های پومولوژیکی مطلوب به عنوان کاندید ارائه شدند.

- ژنوتیپ ­ AD503: دورگ (آیباتان × نصیری90) بوده و دارای اندازه میوه بزرگ، میزان قند میوه(TSS) حدود 18 درصد، شکل میوه تخم مرغی، مغز شیرین، هسته جدا، میوه سفت، میان­رس و خودناسازگار می­باشد. ارقام گرده دهنده مناسب آن در زمان احداث باغ ارقام اردباد90 و شانلی می­باشد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "مجلسی" معرفی شد.

- ژنوتیپ AD940 : دورگ (قرمز شاهرود × اردباد90 ) بوده و دارای اندازه میوه بزرگ، میزان قند میوه(TSS) حدود 22/3 درصد، شکل میوه تخم مرغی، ضخامت گوشت بیشتر، مغز شیرین، هسته جدا، سفتی میوه متوسط، میان­رس و خودناسازگار می­باشد. ارقام گرده دهنده مناسب آن در زمان احداث باغ ارقام قرمزشاهرود و کانینو می­باشد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "نیکا" معرفی شد.

- ژنوتیپ AD921: دورگ (آیباتان × نصیری90 ) بوده و دارای اندازه میوه بزرگ، میزان قند میوه(TSS) حدود 18/7 درصد، شکل میوه تخم مرغی، مغز شیرین، هسته جدا، سفتی میوه متوسط، نسبتاً دیررس و خودناسازگار می­باشد. ارقام گرده دهنده مناسب آن در زمان احداث باغ ارقام مراغه ­ی90 و سهند97 می­باشد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "آتا" معرفی شد.

- ژنوتیپ HS203: دورگ (مراغه ی90 × نصیری90 ) بوده و دارای اندازه میوه متوسط، میزان قند میوه(TSS) حدود 23 درصد، شکل میوه تخم مرغی، مغز شیرین، رنگ گوشت نارنجی، هسته جدا، سفتی میوه متوسط، میان­رس و خودناسازگار می­باشد. ارقام گرده دهنده مناسب آن در زمان احداث باغ ارقام آیباتان و قرمز شاهرود می­باشد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "زرین" معرفی شد.

- ژنوتیپ AC113: انتخاب از داخل کلکسیون بوده و دارای اندازه میوه بزرگ، میزان قند میوه(TSS) حدود 19/2 درصد، شکل میوه مستطیلی، مغز شیرین، رنگ گوشت کرم، رنگ رویی قرمز، هسته جدا، سفتی میوه متوسط، میان رس و خودناسازگار می­باشد. ارقام گرده دهنده مناسب آن در زمان احداث باغ ارقام نصیری90 و مراغه­ی90 می­باشد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "آذر" معرفی شد.

2- گزارش معرفی چهار ژنوتیپ گوجه سبز با کدهای G100،G99 ، G98 و GR توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم باغبانی ارائه شد.

- ژنوتیپ GR: ژنوتیپ امید بخش با منشا آذربایجان غربی، زودگل، بسیار زودرس (یک هفته زودرس­تر از شاهد تجاری)، سیبی شکل با لپ قرمز، اندازه میوه متوسط، باردهی روی اسپور و شاخه­های یکساله، توزیع بار در تمام درخت، تیپ رشد نیمه گسترده، متوسط رشد بوده و نیاز به گرده زا دارد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "گلاب" معرفی شد.

- ژنوتیپ G98: این ژنوتیپ با منشا منطقه شهریار، نسبتاً زودرس تقریباً همزمان با شاهد می­رسد، اندازه درشت، میوه گرد، ترد و آبدار، قطر گوشت زیاد، باردهی غالباً روی اسپورها، با تیپ رشد افراشته و پر رشد که نیاز به گرده زا دارد. ژنوتیپ مذکور مورد تایید قرار گرفت و با نام "شهریار" معرفی شد.

- ژنوتیپ G99: با منشا منطقه برغان کرج، نسبتاً زودرس، تقریبا همزمان با شاهد می­رسد، اندازه درشت، میوه گرد و کشیده، رنگ سبز روشن، ترد و آبدار، قطر گوشت زیاد، باردهی غالباً روی اسپورها، پربار، تیپ رشد افراشته و پر رشد که نیاز به گرده زا دارد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "صفا" معرفی شد.

- ژنوتیپ G100: با منشا منطقه طالقان، نسبتاً زودرس، تقریباً همزمان با شاهد می­رسد، اندازه درشت، میوه گرد نسبتا کشیده، ترد و آبدار، قطر گوشت زیاد، باردهی غالباً روی اسپورها، پر بار، تیپ رشد افراشته و پر رشد که نیاز به گرده زا دارد. این ژنوتیپ مورد تایید قرار گرفت و با نام "البرز" معرفی شد.

3- گزارش معرفی سه هیبرید چغندرقند با کدهای SBSI 166، SBSI 170 و SBSI 152 توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند ارائه شد.

- هیبرید SBSI 152: یک هیبرید دیپلویید منوژرم است که به عنوان رقم داخلی مقاوم به ریزومانیا و پوسیدگی ریشه چغندرقند معرفی می­شود. این رقم حامل ژن Rz1 برای مقاومت به ریزومانیا در هر دو والد پدری و مادری خود است. مقاومت این هیبرید به پوسیدگی ریشه چغندرقند از نوع چندژنی بوده و از پایه پدری منشاء می گیرد. این هیبرید دارای اندام هوایی نسبتاً زیاد به رنگ سبز روشن است. حوزه کارخانه های قند میاندوآب، پیرانشهر، نقده، قزوین، مرودشت، شاهرود، جوین، نیشابور، فریمان و تربت جام از مناطقی هستند که با توجه به آلودگی توأم آنها به دو بیمارگر عامل بیماری ریزومانیا و پوسیدگی ریشه چغندرقند، می­توانند از این رقم استفاده کنند. با توجه به ویژگی­های مذکور، هیبرید فوق مورد تایید قرار گرفت و با نام "دنیا" معرفی شد.

- دو هیبرید SBSI 166 و SBSI 170: هیبریدهای دیپلوئید منوژرم هستند که به عنوان ارقام جدید داخلی مقاوم به بیماری ریزومانیا و نماتد سیستی معرفی می­شوند. این ارقام، حامل ژن Rz1 برای مقاومت به ریزومانیا هستند که هر دو والد پدری و مادری واجد آن بوده و مقاومت آنها به نماتد مولد سیست از طریق والد پدری تأمین می­شود. با توجه به ویژگی­های مورفولوژیک سینگل کراس­های مورداستفاده، رنگ برگ­های این ارقام سبز تیره، کوچک و حجم اندام هوایی آنها کمتر است و می­توان آنها را تا تراکم یکصد هزار بوته در هکتار کشت کرد. در حوزه زراعی کلیه کارخانه­های قند کشور که به ویروس عامل بیماری ریزومانیا و یا نماتد سیستی چغندرقند آلوده هستند می­توان از این دو رقم استفاده کرد. با توجه به ویژگی­های مذکور، هر دو هیبرید فوق مورد تایید قرار گرفتند. هیبرید SBSI 166 با نام "زیبا" و هیبرید SBSI 170 با نام "یلدا" معرفی شد.

4- نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی پنج رقم جدید یونجه با خواب زمستانه با نام­های Nefeli، Lider، Romanza، جوین 1 و جوین 2 توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ارائه گردید. ارقام مذکور در آزمون تعیین ارزش زراعی در طی دو سال 1401-1400در مناطق کرج، خوی، مشهد و تبریز در مقایسه با شش رقم و جمعیت امید بخش داخلی شامل جمعیت لک لک، سین کرج، آهنگ، KFA6، آذر و نفیس ارزیابی شدند. با توجه به نتایج ارائه شده، رقم Romanza مورد تایید قرار گرفت و چهار رقم Nefeli، Lider، جوین 1 و جوین 2 رد شدند.

5- نتیجه آزمون تعیین ارزش زراعی یک رقم جدید گندم زمستانه خارجی با نام Chamboمربوط به شرکت LimaGRAIN Europe توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ارائه گردید. رقم مذکور در آزمون تعیین ارزش زراعی در طی دو فصل زراعی 1401-1399در مناطق اردبیل، میاندوآب، همدان ، مشهد و کرج در مقایسه با ارقام شاهد حیدری، میهن و زرینه مورد ارزیابی قرار گرفت که با توجه به ویژگی­های مطلوب آن، رقم فوق تایید شد.

6- نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی دو رقم گندم اصلاح شده توسط بخش غیر دولتی با نام­های آرتیمان و شهگل مربوط به شرکت ایستگاه بذر پاسارگاد توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال ارائه گردید. ارقام مذکور در آزمون تعیین ارزش زراعی در طی دو فصل زراعی 1401-1399در مناطق زنجان، ارومیه، همدان و الیگودرز در مقایسه با ارقام شاهد پیشگام، حیدری و میهن مورد ارزیابی قرار گرفتند که با توجه به ویژگی­های مطلوب آن­ها، هر دو رقم فوق تایید شدند.

7- مقرر شد گزارش معرفی آن دسته از ارقامی که گزارش آنها در سال 1401 دریافت گردیده در جلسات اولیه سال 1402 بررسی و در صورت تایید به عنوان ارقام معرفی شده در سال 1401 در نظر گرفته شوند.