یکصد و چهارمین جلسه کمیته معرفی رقم در روز چهارشنبه مورخ 1402/12/16 با حضور اعضای کمیته، با میزبانی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال برگزار شد. در این جلسه گزارش­ معرفی پنج لاین گندم نان زمستانه دیم، هفت لاین نخود، یک هیبرید چغندرقند و یک هیبرید چغندر علوفه­ای و نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی ارقام چغندرعلوفه ای بهاره و پاییزه، پنبه و سیب زمینی به شرح ذیل ارائه و بررسی گردید :

1- گزارش معرفی پنج لاین گندم نان توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور ارائه شد. هر پنج لاین فوق از طریق دو رگ گیری در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به منظور تجمیع ژن‌های مفید در لاین های جدید ایجاد شدند. لاین های مذکور دارای پتانسیل عملکرد بالا، تحمل به تنش های خشکی، سرما و سایر ویژگی های مناسب زراعی بوده و از کیفیت نانوایی خوبی برخوردارند. لاین اول نسبت به زنگ­ها مقاوم تا نیمه مقاوم، لاین های دوم و سوم نسبت به زنگ­ها نیمه مقاوم تا نیمه حساس و لاین چهارم نسبت به بیماری زنگ زرد و زنگ قهوه ای نیمه حساس تا حساس است. با توجه به ویژگی های ذکر شده هر پنج لاین اشاره شده برای کاشت در دیمزارهای مناطق سرد و معتدل کشور مورد تایید قرار گرفتند و به ترتیب با نام های "همتا"، "کیان"، " شایان"، "دهقان"، "نفیس" معرفی شدند.

2- گزارش معرفی هفت لاین نخود در قالب دو گزارش تحت عنوان دو لاین اول و دوم متحمل به خشکی برای کشت بهاره و لاین‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم مناسب کشت پاییزه در مناطق سرد و لاین‌های سوم، ششم و هفتم مناسب کشت پاییزه در مناطق معتدل توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور ارائه شد. این لاین ها حاصل از پروژه مشترک دانشگاه فردوسی مشهد و سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور) می باشند.

- دو لاین اول و دوم متحمل به خشکی برای کشت بهاره: در زمینه گزینش و شناسایی ژنوتیپ‌های نخود تیپ کابلی از سال 1383 تا 1394 تعداد 450 ژنوتیپ نخود کابلی از ژرم پلاسم موجود در بانک بذر دانشگاه فردوسی مشهد برای تحمل به خشکی طی آزمایشات مختلف مقدماتی ارزیابی عملکرد در شرایط خشکی در مزرعه و نیز با انجام گزینش های بعدی در شرایط گلخانه ای و آزمایشگاهی متعدد بررسی شدند و در نهایت تعداد شش لاین امیدبخش متحمل به خشکی به عنوان کاندید نهایی برای دو سال متوالی با اجرای آزمون‌های تمایز، یکنواختی و پایداری شناسه این لاین های منتخب تهیه و نیز به‌صورت انبوه تکثیرشدند. سپس این لاین ها در پروژه مشترک بین دانشگاه فردوسی مشهد و بخش حبوبات موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور برای آزمایشات ناحیه ای سازگاری و پایداری عملکرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده از این بررسی ها، دو لاین اول و دوم از بین شش لاین امیدبخش انتخاب شدند. لاین اول برای کشت بهاره و بخصوص کشت های تاخیری با ارتفاع مناسب و قابل ‌برداشت مکانیزه، متحمل به خشکی، پر محصول، وزن صد دانه متوسط، متحمل به بیماری­های برق‌زدگی و فوزاریوم مورد تایید قرار گرفت و با نام "تعاون" معرفی شد. باتوجه به نتایج ارائه شده براساس نظر اعضای محترم کمیته لاین دوم مورد تایید قرار نگرفت.

- لاین‌های سوم، چهارم، پنجم و ششم مناسب کشت پاییزه در مناطق سرد و لاین‌های هفتم، ششم و سوم مناسب کشت پاییزه در مناطق معتدل: بررسی امکان کشت پاییزه نخود در شرایط مناطق مرتفع ایران از ابتدای دهه 1370 در دانشگاه فردوسی مشهد و موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور آغاز شد. آزمایش‌های متعدد انجام شده در طی این سال‌ها منجر به انتخاب حدود 40 لاین شد. لاین‌های منتخب طی چهار سال زراعی در مزرعه و در دو سال در شرایط کنترل شده، در آزمایش‌های سازگاری در پنج منطقه سرد و دو منطقه معتدل ارزیابی شدند و مطالعات مربوط به بررسی مقاومت لاین‌ها به بیماری‌های برق‌زدگی و فوزاریوم در ایستگاه سرارود کرمانشاه و دانشگاه فردوسی مشهد صورت گرفت. بر اساس نتایج حاصل از این بررسی‌ها در مناطق سرد چهار لاین شماره سوم، چهارم، پنجم و ششم مدنظر قرار گرفتند. از بین چهار لاین مذکور سه لاین سوم، پنجم و ششم با ارتفاع مناسب و قابل‌برداشت مکانیزه، پر محصول، وزن صد دانه بالا، متحمل به بیماری برق‌زدگی و فوزاریوم مورد تایید قرار گرفتند و به ترتیب با نام های "مارال"، "توس" و "سناباد" برای مناطق سرد معرفی شدند و لاین چهارم باتوجه به نتایج ارائه شده مورد تایید قرار نگرفت. همچنین سه لاین هفتم، ششم و سوم برای معرفی در مناطق معتدل مورد بررسی قرار گرفتند به ترتیب عملکردی برابر با 1434، 1369 و 1323 کیلوگرم در هکتار تولید کردند. دو لاین هفتم و ششم با ارتفاع مناسب و قابل‌برداشت مکانیزه، پر محصول، وزن صد دانه بالا، متحمل به بیماری برق‌زدگی و فوزاریوم مورد تایید قرار گرفتند و به ترتیب با نام های "نصیر" و "سناباد" برای مناطق معتدل معرفی شدند و لاین سوم باتوجه به نتایج ارائه شده مورد تایید قرار نگرفت.

3- گزارش معرفی یک هیبرید چغندرقند توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند ارائه شد. هیبرید فوق به‎عنوان اولین رقم هیبرید دیپلوئید مولتی‌ژرم مقاوم به ریزومانیا حامل ژن Rz1 برای مقاومت به ریزومانیا در هر دو والد پدری و مادری خود است. این هیبرید دارای عملکرد قند خالص بالا و پایداری عملکرد مناسب بوده و با دمبرگ‌های نیمه افراشته، پهنک‌های بیضی شکل با حاشیه موج‌دار و بطور کلی با برگ‌های بلند و به رنگ سبز روشن و فرم مخروطی ریشه، مناسب کشت بهاره در مناطق مختلف کشور می‌باشد که مورد تایید قرار گرفت و بانام "کوشا" معرفی شد.

4- گزارش معرفی یک هیبرید چغندر علوفه ای توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند ارائه شد. هیبرید مذکور یک هیبرید دیپلوئید منوژرم است که به‎عنوان اولین رقم هیبرید منوژرم داخلی چغندر علوفه­ای می باشد. تحمل به ساقه روی در این رقم از والد مادری نشات می­گیرد تا بتوان از این هیبرید در کشت زود هنگام (اسفندماه) در مناطق مختلف کشور جهت استفاده بهینه از بارندگی­های اول فصل استفاده نمود. این هیبرید دارای ریشه هایی با پوست نسبتاً صاف و زرد رنگ بوده و اندام هوائی نسبتاً زیاد به رنگ سبز روشن دارد. در استان های مختلف کشور می­توان در کشت بهاره از این رقم جهت تولید علوفه استفاده کرد. با توجه به ویژگی های ذکر شده هیبرید فوق مورد تایید قرار گرفت و بانام "هلیا" معرفی شد.

5- نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی نه رقم چغندرعلوفه ای در قالب دو آزمایش­ بهاره و پاییزه که در طی سال­های 1402-1401 به وسیله موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند آزمون شده بودند، توسط عضو هیات علمی موسسه مذکور ارائه گردید. نتایج تصمیمات کمیته در هر آزمون به شرح ذیل می باشد:

- در آزمایش چغندرعلوفه ای بهاره هشت رقم Rekord Poly، Syriusz Bis، Solidar Bis ، Centurion Laurena KWS ، Godiva KWS، Gustea KWS ،Pierina KWS به همراه ارقام شاهد در سال 1401در دو منطقه شاهرود و کرج و در سال 1402 در پنج منطقه شاهرود، کرج، کرمانشاه، مغان و مشهد مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج ارائه شده، چهار رقم Laurena KWS، Godiva KWS، Gustea KWS و Syriusz Bisمورد تایید قرار گرفتند و چهار رقم Rekord Poly ، Solidar Bis ، Centurion و Pierina KWS رد شدند.

- در آزمایش چغندرعلوفه ای پاییزه یک رقم خارجی با نام Ribambelle به همراه سه هیبرید داخلی و ارقام شاهد در مناطق دزفول، گنبد، زابل بررسی شد. بر اساس نتایج ارائه شده، رقم فوق مورد تایید قرار گرفت.

6- نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی چهار رقم خارجی پنبه توسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال ارائه گردید. ارقام با نام­های May455، May505، PRG9811 و PRG9048 به همراه ارقام شاهد هر منطقه، در سه منطقه بیرجند، داراب و مغان طی دو سال 1401-1400 و نیز در منطقه گلستان درسال 1401 ارزیابی شدند. بر اساس نتایج ارائه شده و با توجه به ویژگی­های مطلوب ارقام، هر چهار رقم فوق مورد تایید قرار گرفتند.

7- نتایج آزمون تعیین ارزش زراعی شش رقم جدید سیب زمینی خارجی با نام­های Ricarda، Corsica، Paradiso، Levante، Vogue و Adatoتوسط عضو هیات علمی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال ارائه گردید. ارقام مذکور در آزمون تعیین ارزش زراعی در طی دو سال زراعی1401-1400 در همدان، خراسان رضوی و اصفهان در مقایسه با دو رقم شاهد Agria و Sante مورد ارزیابی قرار گرفتند که از بین این ارقام چهار رقم Ricarda، Paradiso، Levante و Vogue تایید شدند و دو رقم Corsica و Adatoمورد تایید قرار نگرفتند و رد شدند.