o مقررات تولید بذر ذرت هیبرید

 

 

     تولید بذر استاندارد همانند هر محصول استاندارد دیگری باید بر طبق مقررات خاص تولید شود تا قابلیت تایید و درافت گواهی استاندارد را داشته باشد. مقررات تولید بذر هر یک از محصولات بنا به نوع گونه گیاهی، شیوه تکثیر گونۀ  گیاهی، ویژگی های ژنتیکی، تکنولوژی تولید بذر رقم و مراقبت های لازم برای دارا بودن شرایط استاندارد، برای هر یک از محصولات متفاوت و ویژه آن محصول است. از این رو مطالعه مقررات تولید بذر هر محصول علیرغم داشتن تجربه تولید سایر محصولات از ضروریات می باشد. 

    مقررات تولید بذر شامل شرایط دریافت مجوز تولید بذر محصول، استانداردهای ملی بذر آن محصول، راهنمای فنی کنترل و نظارت مزرعه که مراقبت های مزرعه و فراوری بذر را توضیح می دهد و نام و مشخصات ارقامی که بذر آن ها قابل تکثیر است (قرار داشتن در فهرست ملی ارقام) می باشد. در ادامه مقررات تولید بذر گیاهان علوفه ای به تفکیک چهار گروه اصلی ذرت هیبرید، سورگوم، ارزن ها و لگوم های علوفه ای ارائه شده اند.

 

 

 

     مزرعه تولید بذر ذرت هیبرید با کاشت دو پایه والدینی نر و ماده (یا به اصطلاح والد پدری و والد مادری) با الگوهای کشت معین شده در دستورالعمل تولید بذر هر یک از ارقام زراعی ذرت ایجاد می شود. وجود دو پایه نر و ماده در مزرعه تولید بذر با خصوصیات رشد و نمو متفاوت، مراقبت های مزرعه تکثیری را برای تولیدکنندۀ بذر پیچیده تر از سایر محصولات غیرهیبرید می نماید. از جمله مهم ترین این مراقبت ها، کنترل گرده افشانی با حذف گل آذین نر دارای گرده از بوته های مادری (تاسل کشی و فرتیل کشی) است که لازم است پیش از اینکه هرگونه گرده ای از این گل آذین ها خارج شود، نسبت به حذف آن اقدام نمود. آمارها نشان می دهد، 70 درصد مزارع تولید بذر ذرت هیبرید حذف شده از چرخه تولید بذر، بدلیل عدم مراقبت کافی در رعایت استاندارد حذف گل آذین نر بوته های مادری اتفاق افتاده است. حداکثر تعداد مجاز بوته مادری در حال گرده افشانی در استاندارد ملی بذر ذرت هیبرید معین شده است و مشاهده درصد تاسل گرده دار بیشتر از استاندارد بلافاصله باعث حذف مزرعه می شود که به معنای عدم دریافت گواهی مزرعه می باشد و تولیدکننده ملزم به حذف تمام یا قطعه غیر استاندارد مزرعه (با حذف دستی یا چاپر کردن مزرعه) پیش از تکمیل گرده افشانی خواهد بود.

 

     از دیگر مراقبت های مهم مزرعه تولید بذر ذرت هیبرید می توان به برقرار ماندن فاصله ایزولاسیون از مزارع غیربذری یا مزارع بذری رقم متفاوت در زمان گرده افشانی، حذف بوته های خارج از تیپ (اوت کراس) در ردیف های نر و ماده پیش از آغاز گرده افشانی و نیز حذف ردیف های پدری حداکثر دو هفته پس از پایان یافتن گرده گیری بوته های مادری اشاره نمود. حد مجاز برای هر یک از این موارد در استانداردهای ملی بذر ذرت هیبرید معین شده است.

 

شرایط و مدارک لازم برای دریافت مجوز تولید بذر سورگوم

راهنمای فنی کنترل مزارع تولید بذر سورگوم (در دست بازنگری)

شرکت های دارای امتیاز ارقام سورگوم

شرکت های تولیدکنندۀ بذر سورگوم

     ارزن ها گروهی از گیاهان زراعی از خانواده گندمیان (گرامینه یا پواسه) هستند که به گیاهانی از جنس و گونه های کاملا متفاوت تعلق دارند. ارزن ها از نظر تکنولوژی تولید بذر به دو گروه خودگشن و دگرگشن و از نظر اندازه بذردو گروه ارزن های ریز (در ایران دو گونۀ ارزن معمولی یا پروسو، ارزن دم روباهی کشت و کار می شوند) و ارزن مرواریدی تقسیم می شوند.

شرکت های دارای امتیاز ارقام ارزن

شرکت های تولیدکنندۀ بذر ارزن

استاندارد ملی تولید بذر ماشک، خلر (در دست تدوین)

استاندارد ملی تولید بذر نخود علوفه ای (در دست تدوین)

راهنمای فنی کنترل مزارع تولید بذر لگوم های علوفه ای

شرکت های دارای امتیاز ارقام لگوم های علوفه ای

شرکت های تولیدکنندۀ بذر لگوم های علوفه ای

ارقام لگوم های علوفه ای مندرج در فهرست ملی ارقام گیاهی